Het maken van keuzes is niet altijd even makkelijk. Je hebt kleine keuzes als “wat ga ik eten vanavond”. Maar ook grotere keuzes. Bijvoorbeeld over je loopbaan, relatie of financiën. Dagelijks kom je voor keuzes te staan. Deze keuzes brengen voor sommige mensen ook stress met zich mee. Dit noem je ook wel keuzestress. Mensen die dit ervaren vinden het lastig om te kiezen. Heb jij dit nou ook? Dan is dit artikel voor jou!
Waarom ervaar je keuzestress?
Keuzestress is dus heel simpel gezegd, stress die ontstaat wanneer jij een keuze moet maken. Maar waarom ervaar jij die stress bij het moeten maken van keuzes? Dit heeft waarschijnlijk te maken met één van de volgende dingen:
Je bent bang om de verkeerde keuze te maken
Sommige beslissingen kunnen best ingrijpend zijn in je leven. Het is dus begrijpelijk dat je dit spannend vindt. Toch hoeft het niet zo’n ‘big deal’ te zijn. Je kunt namelijk alleen achteraf weten wat de juiste keuze was en zelfs dan is het nog maar de vraag of een andere keuze wel beter was geweest. Misschien was dit wel de best mogelijke keuze en hadden de andere keuzes nog slechter uitgepakt. En als blijkt dat je een (in jouw ogen) verkeerde keuze hebt gemaakt, is dit helemaal niet erg. Je kunt dit makkelijk nog weer rechttrekken. Heb je de verkeerde baan gekozen? Dan zoek je toch gewoon weer wat anders! Spijt van je verhuizing? Zet je huis te koop en zoek een nieuwe.
Je hebt last van onzekerheid
Onzekerheid en faalangst gaan vaak samen en worden ook beide vaak gekoppeld aan angsten en andere mentale ‘problemen’. Zo ook aan je keuzestress. Je bent bang dat je het ‘niet aan kan’ als je de verkeerde keuze maakt (onzekerheid) en je bent bang dat andere mensen vinden dat je gefaald hebt (faalangst).
Je denkt er te veel over na
Natuurlijk is het goed om na te denken over de keuzes die je moet maken. Dit is zelfs heel belangrijk. Maar er bestaat ook zoiets als te veel nadenken. Als jij maar eindeloos blijft analyseren en nadenken, dan ga je nooit een keuze kunnen maken. Je wilt er natuurlijk alles aan doen om de juiste keuze te maken, maar daar gaat te veel nadenken niet bij helpen. Want je komt er pas achter of iets de juiste beslissing is, nadat je hem hebt genomen. En je hersenen gaan eindeloos redeneren over een keuze, terwijl je gevoel je vaak wel de goede richting op wijst.
Soms moet je gewoon de sprong durven wagen!
Je bent bang om anderen teleur te stellen
Als je een keuze moet maken die ook effect heeft op anderen, dan kan dit ook een extra reden zijn voor keuzestress. Je wilt diegene(n) namelijk niet teleurstellen met jouw keuze. Dit kan als anderen direct iets merken van jouw keuze, zoals de locatie van jullie vakantie.
Of met betrekking tot de verwachting die anderen van jou hebben. Als je ouders verwachten dat je een bepaalde keuze gaat maken, maar jij eigenlijk wel wat anders wilt, dan kan dat zorgen voor enorme keuzestress. Jij vindt misschien optie A beter, maar je weet dat je ouders optie b willen. Wat kies je dan?
3 dingen om te onthouden bij het maken van (lastige) keuzes
1. Begrijp dat je achteraf pas weet of je de juiste keuze hebt gemaakt
Bedenk je goed dat je achteraf pas weet of je de juiste keuze hebt gemaakt. Niemand weet van tevoren of iets de juiste keuze is, tenzij je er ervaring mee hebt. Maar over het algemeen weet je dit pas achteraf.
- Wat je in het restaurant gaat bestellen – achteraf weet je pas of het lekker was.
- Waar je op vakantie gaat – achteraf weet je pas of het een leuke bestemming was.
- Welke baan/ welk bedrijf je gaat werken – achteraf weet je pas of het bij je past.
2. Keuzes zijn niet altijd definitief en kunnen nog veranderd worden
Besef je goed dat je niet voor altijd vast zit aan een keuze. Genoeg keuzes die je maakt, ga je achteraf spijt van hebben. Dit geeft niks! Je kunt het vaak gewoon nog weer veranderen. Dit is geen enkel probleem en is een nuttig leer moment.
- Toch niet tevreden met je baan? Zoek een nieuwe!
- Achteraf toch niet blij met je auto? Ruil hem in en zoek een andere.
3. Als iets de verkeerde keuze bleek te zijn, is dit geen ‘falen’ of een slechte keuze, maar een leermoment
Als je moeite hebt met keuzes maken, komt dit dus vaak omdat je bang bent om de verkeerde keuze te maken. Dit alles heb ik hierboven al uitgelegd. Ook heb ik zojuist aangegeven dat je achteraf pas weet of je de juiste keuze hebt gemaakt en dat je keuzes altijd nog kunt veranderen.
Toch balen mensen altijd nog als ze een ‘verkeerde keuze’ maken. Het voelt alsof ze een fout hebben gemaakt of gefaald hebben. Dit is de verkeerde manier om naar de situatie te kijken. Je kunt het zien als falen, maar je kunt het ook zien als leermoment.
- Heb je de verkeerde opleiding gekozen? Daaruit leer je bijvoorbeeld welk vakgebied je wel leuk vindt of je beseft je dat je je op een andere manier moet oriënteren op de verschillende opleidingen.
- Heb je spijt van je vakantiebestemming? Dan weet je voor de volgende keer dat dat niet is wat je zoekt in een vakantie.
- Etc.
6 tips om makkelijker keuzes te maken
1. Verkrijg zoveel mogelijk informatie
Om een goede keuze te maken is het altijd aan te raden om zoveel mogelijk informatie te vergaren. Als je alle informatie hebt, kun je een weloverwogen keuze maken. De kans dat je ‘de juiste keuze’ maakt is nu groter.
2. Stel een deadline
Je kunt je keuze niet eeuwig uitstellen. Geef jezelf dus een duidelijke deadline. Je zal nooit 100% zeker weten dat je de perfecte keuze maakt, hoe lang je er ook over twijfelt en nadenkt. Hak de knoop dus gewoon een keer door!
3. Volg je intuïtie
Je kunt enorm veel na gaan denken over een keuze, maar ik geloof dat je vaak wel diep van binnen weet wat de juiste keuze is. Ondanks dat je hersenen er nog over nadenken en er nog niet over uit zijn, weet je intuïtie vaak al wel wat je wilt. Je brein kan honderden ‘fake scenario’s’ bedenken waardoor je een keuze eng vindt, maar je intuïtie luistert alleen naar je hart. Volg deze innerlijke intuïtie dan ook.
4. Analyseer je angst
Als jij bang bent om een keuze om de gevolgen van die keuze, vraag je dan eens af of dit wel terecht is. Waarvoor ben je bang? Is dit echt zo’n groot probleem? En hoe realistisch is het dat dat gebeurd?
Vaak als je kritisch kijkt naar je angst, zal je inzien dat het eigenlijk helemaal niet zo eng is. Je hoofd maakt allemaal scenario’s op die zouden kunnen gebeuren. Vaak zijn deze scenario’s enorm overdreven of onwaarschijnlijk. Kijk dus goed naar je gedachten en opvattingen en vraag jezelf af of dit wel realistisch is? En zelfs al pakt het slecht uit, je kunt het altijd nog weer rechttrekken.
Wat er ook gebeurd, je overleeft het wel!
5. Beperk je keuzes
Als jij 20 verschillende dingen hebt om uit te kiezen, is dat veel lastiger dan wanneer dat er maar 2 zijn. Probeer dus altijd de dingen weg te strepen die het sowieso niet zijn. Zo blijven er een paar dingen over en wordt het kiezen makkelijker.
6. Kies voor jezelf
Als je een keuze moet maken, kies dan wat jij wilt. Niet wat anderen willen dat je kiest! In sommige gevallen heb je uiteraard te maken met anderen mensen. Als je als groep op vakantie wilt, moet je dit samen beslissen. Maar ik bedoel beslissingen die alleen voor jou van belang zijn. Denk dan niet te veel na over hun meningen en over of je ze teleurstelt. Je moet jouw eigen intuïtie volgen en je eigen keuze maken. Ook al heeft het indirect gevolgen voor anderen, jij bent de baas over je eigen keuzes!
