Hoe word je minder jaloers? Je kent het gevoel vast wel. Je ziet iemand van jouw leeftijd met een heel knappe meid lopen of een hele mooie auto rijden. Of een vriend is veel langer dan jij. Dit beeld en/of deze gedachte knaagt aan je. Je bent dan waarschijnlijk jaloers. Jaloezie speelt ook vaak een rol in relaties (op een slechte manier). Maar wat is jaloezie eigenlijk en hoe word je minder jaloers?
Rationele en irrationele jaloezie
Jaloezie is op te delen in 2 varianten: rationele jaloezie en irrationele jaloezie, volgens Amerikaanse gedragstherapeut Albert Ellis.
Rationele jaloezie is het gevoel dat optreedt als er daadwerkelijk reden is om jaloers te worden (bijvoorbeeld wanneer je partner vreemdgaat of wanneer iemand wel een salarisverhoging krijgt. Je hebt dus een ‘normale’ reden om teleurgesteld, boos of verdrietig te zijn.
Irrationele jaloezie wordt gevoed door onzekerheid, angst en overdenken. Je denkt dat er iets gaat gebeuren of dat iemand het beter heeft, zonder dat daar directe aanleiding voor is. In een liefdesrelatie uit dit zich bijvoorbeeld in de gedachte dat je partner vreemd gaat, terwijl hier helemaal geen aanwijzing voor is.
Jaloezie in een relatie
Jaloezie komt ook veel voor in relaties. Dit komt vaak voort uit onzekerheid en of verlatingsangst. Jaloezie is namelijk een zogenaamde secundaire emotie, waar de primaire emotie angst is. Je kunt bang zijn dat je partner vreemdgaat of iemand vindt die ze leuker vindt dan jou. En/of dat je partner je verlaat.
Jaloezie in je relatie wil je eigenlijk het liefst zo min mogelijk hebben. Dit kan namelijk een enorm groot effect hebben op de relatie (in negatieve zin). Een beetje jaloezie is niet erg, dit is normaal en geeft aan dat je geeft om die persoon. Maar je kunt ook doordraaien en proberen de andere totaal te controleren. Deze persoon voelt zich dan gecontroleerd en claustrofobisch. Dit leidt vaak tot een ’toxic’ relatie of een relatiebreuk.
De uiting van jaloezie verschilt per persoon, hier enkele voorbeelden van gedragingen die en jaloers persoon kan vertonen:
- ontkenning: doen alsof er niet aan de hand is en alles opproppen;
- heel nieuwsgierig: ondervragingen;
- confronteren: de ‘rivaal’ op gaan zoeken en confronteren;
- gewelddadig gedrag: zowel verbaal als soms ook fysiek;
- manipulatie: proberen de partner schuldig te laten voelen.
Hoe word je minder jaloers?
1. Leer jezelf kennen
Vraag jezelf af waarom je jaloers bent. Wat je voelt als je jaloers bent. En hoe je reageert als je jaloers bent. Probeer jezelf te leren kennen. Zo kun je makkelijker leren omgaan met jaloezie.
2. Waarom ben ik jaloers?
Om nog even door te gaan op de ‘waarom ben ik jaloers’. Vraag jezelf dus echt af waarom je jaloers bent. Gaat het omdat iemand anders iets heeft wat jij niet hebt? Bedenk dan of jij het echt nodig hebt en zo ja, hoe je dit dan ook kan krijgen/bereiken. Ben je jaloers omdat je vriendje uit gaat? Vraag je dan af wat jou nou jaloers maakt daarop.
Waarom voel je je zoals je je voelt?
3. Focus je op andere dingen (positieve dingen)/ het gras is altijd groener aan de overkant
Het zou kunnen dat je jaloers bent op een kennis van jou omdat hij/zij een mooie auto rijdt. Of de gaafste reizen maakt. Je bent nu misschien jaloers op wat diegene heeft of meemaakt. Maar bedenk je dat niet alles is zoals het lijkt. Het lijkt misschien allemaal perfect, maar misschien is zijn/haar leven wel helemaal niet zo perfect.
‘Het gras is altijd groener aan de overkant’ is daarom ook een erg bekend gezegde. Degene met de coolste auto heeft misschien wel enorm veel liefdesverdriet. En degene die de mooiste reizen maakt is misschien wel enorm onzeker en depressief. Bedenk je dit goed.
Ga dus goed bij jezelf na dat alles bij een ander altijd beter lijkt. Terwijl dit vaak niet zo is. Kijk daarom eens bij jezelf wat jij meer of beter hebt dan diegene. Jij hebt een geweldig liefdesleven en bent enorm gelukkig. Ik weet zeker dat die anderen hun auto en avonturen daar graag voor inruilen. En zelfs al is dat niet zo. Alles lijkt beter bij een ander terwijl dit bijna nooit daadwerkelijk het geval is. Anderen kijken namelijk ook zo naar jou…
4. Accepteer
Wat nou als je jaloers bent op een vriend omdat hij rijker of socialer is dan jij? Hoe moeilijk het ook is, soms moet je het gewoon accepteren. Niemand is perfect in deze wereld. De één is beter in iets dan een ander. Iedereen heeft zo zijn sterke en zwakke punten en dat is geen enkel probleem. Die vriend is misschien rijker of socialer, maar jij bent weer slimmer of sportiever. Onthoudt dus goed dat iedereen anders is en andere kwaliteiten heeft. En dat dit onvermijdelijk is.
5. Werk aan je zelfvertrouwen
Onzekerheid is één van de grootste ‘jaloezievoeders’. Hoe zelfverzekerder jij bent hoe minder last je zal hebben van jaloezie. Een onzeker iemand zal totaal anders reageren op een situatie dan een zelfverzekerd iemand. Probeer dus zelfverzekerder te worden en je zal merken dat de jaloezie automatisch afneemt.
6. Draai de rollen om
Dit heeft te maken met hoe je reageert op anderen als je jaloers bent. Als je jaloers bent zal je waarschijnlijk minder leuk en positief reageren op anderen. Merk je dat je dit doet, vraag je dan af “Hoe zou ik behandelt willen worden als ik degene was waar ik jaloers op ben?”. Stel jij komt aan bij je vrienden met een superleuke nieuwe vriendin, dan hoop je toch ook dat zij allemaal super enthousiast zijn. Zorg dan dat jij zelf ook enthousiast bent als één van je vrienden met een leuke vriendin aankomt. Reageer zoals jij ook zou willen dat anderen op jou zouden reageren. Jij zou het ook niet leuk vinden als zij jaloers op jou zouden reageren.
Tips voor als je jaloers bent in een relatie
Bovenstaande tips zijn altijd handig om te onthouden als je last hebt van jaloezie. Maar er zijn ook een paar tips die je vooral moet onthouden als je jaloers bent in een relatie.
1. Stop met handeling die je jaloezie voeden
Het controleren van je partner (locatie checken, uithoren, telefoon doorzoeken, etc.) heeft geen enkele zin. Hoe meer je controleert, hoe jaloerser je wordt. Meerdere onderzoeken over dwangmatig handelen en denken hebben dit aangetoond. En vaak hebben de handelingen zelfs ook helemaal geen nut. Hoe lastig het misschien dus ook is, maar controleer je partner niet. Naast dat het je jaloezie vergroot is dit namelijk ook nog eens slecht voor de relatie.
2. Vul de gedachtes van je partner niet in/ stop overdenken
Als je jaloers bent denk je vaak te weten wat je partner denkt. Als hij iets te lang kijkt naar een meisje denk je misschien gelijk dat hij haar knapper vindt dan jou. Terwijl in werkelijkheid hij haar denk te herkennen van de basisschool of ziet dat ze een saus vlek op haar kin heeft. Je denkt dat je weet wat je partner denkt, maar bijna altijd is dit niet juist. Trek dus niet te snel conclusies omdat jij denkt te weten wat je partner denkt.
Dit gaat vaak gepaard met overdenken. Mensen die niet overdenken zien niet gelijk iets om jaloers op te worden. Overdenkers gaan gelijk allerlei scenario’s in hun hoofd bedenken over waarom hun partner zolang staarde naar die persoon. Je zal als je teveel nadenkt over zulke kleine dingen eigenlijk altijd uitkomen op iets negatiefs. Terwijl dit 90% van de tijd niet eens echt is wat je partner dacht.
3. Focus op je op andere dingen (positieve dingen)
Als je jaloers wordt omdat je partner uitgaat of omdat je denkt dat die vreemdgaat/iemand anders leuk vindt. Probeer dan niet dat gevoel te onderdrukken of te ontkennen, dit werkt averechts. Jaloezie stoppen is namelijk niet makkelijk. Beter kun je het gevoel van jaloezie beïnvloeden met het oproepen van een ander (positief) gevoel.
Hou je van je partner? Hoe voel je je als je bij diegene bent? Waarom hou je van diegene? Wat is zijn/haar beste eigenschap? Wat is jullie mooiste herinnering samen? Focus je op deze positieve punten. In plaats van de jaloezie of angst. Je zal nu merken dat de angst of jaloezie die je voelde, ruimte maakt voor liefde en plezier. Je switcht je aandacht nu namelijk van negatieve gedachtes naar positieve gedachtes. Automatisch zal je minder jaloers zijn.
