Hoe kom je van een verslaving af? Heb jij een drankprobleem, een telefoon verslaving, een drugs verslaving etc. en belemmerd dit je in het dagelijks leven? Dan is dit artikel voor jou! Zo’n 2 miljoen mensen in Nederland hebben last van een verslaving, je bent dus niet alleen! In dit artikel bespreek ik met je hoe je afkomt van zo’n slopende verslaving. Het is niet makkelijk, aangezien het een soort van geprogrammeerd in je hersenen zit (het gaat meestal automatisch). Dit wil niet zeggen dat je er niet van af kan komen. Als jij maar genoeg doorzettingsvermogen toont en de tips, die ik je nu ga geven, toe gaat passen kan jij hier verandering in brengen. Maar eerst..
Wanneer ben je verslaafd?
Om te bepalen of je verslaafd bent word gekeken naar 11 criteria van de zogenaamde DSM-V. De DSM-V is een wereldwijd gebruikt boek waarin alle psychiatrische aandoeningen beschreven staan. De DSM spreekt niet van alcoholisme of verslaving maar van “stoornissen in het gebruik van middelen” (substance abuse disorders). Een “stoornis in het gebruik van middelen” kan ontstaan door gebruik van verschillende middelen zoals alcohol, cannabis, opiaten of stimulerende middelen.
Voldoe je aan twee of drie criteria dan heb je een milde stoornis in het gebruik van middelen. Voldoe je aan vier of vijf criteria dan is er sprake van gematigde (moderate) stoornis en bij zes of meer symptomen is er sprake van een ernstige stoornis.
De 11 criteria zijn:
- Vaker en in grotere hoeveelheden gebruiken dan je van plan was.
- Mislukte pogingen om te minderen of te stoppen.
- Het verkrijgen of gebruiken van het middel en het herstellen van gebruik kosten veel tijd.
- Sterk verlangen om te gebruiken.
- Door gebruik tekortschieten op het werk, school of thuis.
- Blijven gebruiken ondanks dat het problemen meebrengt in het sociale of relationele vlak.
- Door gebruik opgeven of sterk verminderen van hobby’s, sociale activiteiten of werk.
- Voortdurend gebruik, zelfs wanneer je daardoor in gevaar komt.
- Voortdurend gebruik ondanks weet hebben dat het gebruik lichamelijke of psychische problemen met zich mee brengt of verergert.
- Grotere hoeveelheden nodig hebben om het effect nog te voelen oftewel tolerantie.
- Het optreden van onthoudingsverschijnselen, die minder hevig worden door meer van de stof te gebruiken.
Oke nu ben je er achter gekomen of je verslaafd bent of niet, maar als je verslaafd bent ‘hoe kom je dan van je verslaving af’?
8 tips om van een verslaving af te komen
1. Word je bewust van je verslaving
Het bewust worden van je verslaving is stap 1 in het proces. Als je dit artikel hebt gevonden ga ik er van uit dat je je er op dit moment bewust van bent dat je een verslaving hebt. Accepteer nu van jezelf dat je deze verslaving hebt. Enorm veel mensen hebben een slechte gewoonte, schaam je hier dus absoluut niet voor. Jij bent in ieder geval bereid om eraan te gaan werken, dat kan niet iedereen zeggen.
2. Weet waarom je van die verslaving af wilt komen
Je bent je op dit moment bewust van je slechte gewoonte en dat je deze wilt veranderen, maar waarom? Ga bij jezelf na waarom jij van deze slechte gewoonte af wilt. Wij mensen willen namelijk altijd graag weten ‘waarom’ wij iets doen. Hoe duidelijker jij hebt waarom je iets doet, hoe groter de kans is dat dit je ook daadwerkelijk lukt. Als je het nu in je proces een keer lastig krijgt kun je altijd weer terugdenken aan ‘waarom ben ik hier ook alweer aan begonnen?’. Dit zal je weer nieuwe moed geven om door te gaan.
3. Herken je triggers
verslavingen hebben altijd een trigger. Rokers pakken sneller een sigaret als ze gestrest zijn. Als je je verveelt ga je eerder uren op sociale media scrollen. Als je je eenzaam voelt grijp je sneller naar een fles alcohol of drugs.
Herken dus de situaties die jouw triggeren om te vallen in jouw slechte gewoonte.
4. Vervang de slechte gewoonte met een goede gewoonte
Stel we nemen het voorbeeld van het gestrest zijn en dan een sigaret pakken. Ga nu een rondje wandelen in plaats van roken als je je gestrest voelt. Verveel je je? Ga dan niet uren op sociale media scrollen, maar ga een boek lezen of ga sporten.
5. Verander ‘moeten’ in ‘willen’
Dit is een psychologisch hulpmiddel. Probeer je eigen brein zo te programmeren dat ze uiteindelijk automatisch voor de goede gewoonte kiezen in plaats van de slechte.
Zeg nu telkens als je stres hebt tegen jezelf ‘ik WIL een rondje lopen’ in plaats van ‘ik MOET een rondje lopen’. Dit zal een seintje aan je brein geven dat je dit niet moet doen van iemand anders maar dat je er daadwerkelijk zelf voor kiest en enthousiast over bent. Hierdoor zal de nieuwe gewoonte veel sneller automatisme worden dan wanneer je ‘ik MOET’ blijft zeggen.
6. Maak het jezelf makkelijk
Het afleren van een verslaving is al lastig genoeg, maak het jezelf zo makkelijk mogelijk. Als je minder alcohol wilt drinken, spreek dat niet met je vrienden af in een café.
Als je wilt stoppen met roken, zorg dan dat je geen pakje sigaretten op zak hebt.
7. Neem kleine stapjes (begin klein)
Als jij een verslaving heb wordt over het algemeen aangeraden om dit in kleine stapjes af te bouwen. Als jij namelijk in een keer stopt is de kans groter dat je na een tijdje weer terugvalt in je oude gewoonte. Als je geleidelijk aan stopt met je slechte gewoonte geef je jezelf de tijd om te wennen aan de verandering.
8. Accepteer fouten/tegenslagen.
Het proces kan niet vlekkeloos verlopen. Je zult fouten maken of tegenslagen hebben, dit is helemaal prima. Iedereen maakt fouten. Het belangrijkste is dat je de fout erkent en leert van het moment. Accepteer dat er een tegenslag was en ga door. Laat dit niet het hele proces, waarvoor je zo hard gewerkt hebt, verpesten.
